• Śliwkowa 1, 78-100 Niekanin
  • sekretariat@jmj.kol.pl
  • +48 506 377 937

Sztuczne dzielenie zamówień a zasada konkurencyjności – jak unikać nieprawidłowości?

Przy realizacji projektów współfinansowanych ze środków unijnych, przedsiębiorcy są zobowiązani do przestrzegania zasady konkurencyjności. Oznacza to konieczność przeprowadzania transparentnych i uczciwych procedur wyboru wykonawców. Jednym z najczęstszych naruszeń tej zasady jest sztuczne dzielenie zamówień, które ma na celu uniknięcie stosowania bardziej rygorystycznych procedur przetargowych.

W pewnych okolicznościach podział zamówienia może być dopuszczalny, o ile każde z nich jest przeprowadzane zgodnie z właściwą procedurą. Poniżej przedstawiamy trzy kluczowe przesłanki oceny, czy podział zamówienia jest uzasadniony.

  1. Tożsamość przedmiotowa: podobieństwo funkcji technicznych i gospodarczych

Jeśli różne zamówienia mają podobne funkcje techniczne i gospodarcze, powinny być traktowane jako jedno zamówienie.

  • Przykład dopuszczalny: Zakup komputerów dla działu IT oraz zakup specjalistycznego sprzętu laboratoryjnego dla działu badań. Mimo że oba zamówienia dotyczą sprzętu elektronicznego, ich funkcje są różne.
  • Przykład niedopuszczalny: Zakup komputerów stacjonarnych i laptopów dla różnych działów w firmie. Funkcje sprzętu są podobne, więc powinny być one objęte jednym zamówieniem.
  1. Tożsamość podmiotowa: możliwość realizacji zamówienia przez jednego wykonawcę

Przesłanka ta odnosi się do rynku wykonawców. Jeśli istnieje wykonawca zdolny do realizacji wszystkich części zamówienia, podział może być uznany za sztuczny.

  • Dopuszczalne: Zakup usług cateringowych oraz usług szkoleniowych. Mało prawdopodobne, aby jeden wykonawca oferował oba rodzaje usług.
  • Niedopuszczalne: Zakup materiałów biurowych i papierniczych. Większość dostawców oferuje pełen asortyment tych produktów, więc zamówienie powinno być łączone.
  1. Tożsamość czasowa: realizacja zamówień w zbliżonym okresie czasu

Jeżeli zamówienia są planowane i realizowane w zbliżonym czasie, powinny być traktowane jako jedno zamówienie. Ważne jest, aby patrzeć na cały okres realizacji projektu, a nie tylko na bieżący rok budżetowy.

  • Dopuszczalne: Zakup wyposażenia biura na początku projektu oraz dodatkowych mebli biurowych po dwóch latach, w wyniku powiększenia zespołu.
  • Niedopuszczalne: Zakup materiałów biurowych, np. papieru i tonerów, podzielony na kilka mniejszych zamówień w krótkich odstępach czasu, zamiast połączenia wszystkich w jedno zamówienie.

Zasada konkurencyjności a podział zamówień

Zasada konkurencyjności nie zabrania podziału zamówień, o ile nie jest on dokonany w celu obejścia przepisów. Jeśli każde z podzielonych zamówień jest przeprowadzane zgodnie z odpowiednią procedurą, podział jest dopuszczalny.

Przykład:
Planowany jest zakup sprzętu o łącznej wartości 200 000 PLN. Przedsiębiorca decyduje się podzielić zamówienie na dwie części: jedną o wartości 160 000 PLN i drugą o wartości 40 000 PLN. Mimo że wartość jednej z części jest poniżej progu 50 000 PLN, dla obu zamówień przedsiębiorca stosuje pełną procedurę zgodną z zasadą konkurencyjności, co oznacza, że nie narusza przepisów.

Oferty częściowe jako rozwiązanie

Jeśli istnieją wątpliwości co do przesłanek tożsamości, warto w ramach jednego postępowania dopuścić możliwość składania ofert częściowych. Dzięki temu:

  • Wykonawcy mogą składać oferty na wybrane części zamówienia, zgodnie ze swoimi kompetencjami.
  • Zamawiający zapewnia szeroką konkurencję i przejrzystość, jednocześnie unikając zarzutu sztucznego dzielenia zamówienia.

Jak postępować w praktyce?

  • Analiza potrzeb: Przed rozpoczęciem procedury dokładnie przeanalizuj swoje potrzeby w całym okresie realizacji projektu.
  • Dokumentacja decyzji: Uzasadnij podjęte decyzje dotyczące podziału lub łączenia zamówień, odnosząc się do trzech przesłanek.
  • Transparentność: Przeprowadzaj postępowania w sposób otwarty i przejrzysty, zgodnie z zasadą konkurencyjności.
  • Konsultacja: W razie wątpliwości skonsultuj się z ekspertami ds. zamówień publicznych.

Podsumowanie

Unikanie sztucznego dzielenia zamówień jest kluczowe dla zachowania zasady konkurencyjności i prawidłowej realizacji projektów. Podział zamówienia jest dopuszczalny, jeśli nie służy obejściu przepisów i każde z zamówień jest przeprowadzone zgodnie z odpowiednią procedurą. W sytuacjach wątpliwych warto rozważyć dopuszczenie składania ofert częściowych, co zwiększa konkurencyjność i transparentność postępowania.

Powyższe treści nie stanowią informacji prawnej. Są jedynie prywatną opinią autora.

Kontakt

Dane adresowe

JMJ Sp. z o.o.
ul. Śliwkowa 1
78-100 Niekanin
k. Kołobrzegu

NIP: 6711857608
KRS: 0001056495

Telefon

+48 506 377 937

©2024 JMJ