Jak uzyskać najwyższą punktację w naborze do Programu 1.5„Wzrost konkurencyjności podlaskich przedsiębiorstw”? Rozmowa z ekspertem o kluczowych kryteriach oceny wniosków.

W kolejnej części naszego cyklu dotyczącego pozyskiwania środków w ramach Funduszy Europejskich dla Podlaskiego 2021–2027, skupiamy się na jednym z najważniejszych elementów oceny wniosków o dofinansowanie: kryteriach punktowych. Od nich zależy, czy projekt uzyska niezbędne wsparcie. Naszym gościem jest ekspert ds. funduszy unijnych specjalizujący się w ocenie i przygotowaniu wniosków o dofinansowanie.

Pytanie: Dlaczego kryteria punktowe są aż tak istotne w tym naborze?
Ekspert: Kryteria punktowe to klucz do uzyskania dofinansowania. Każdy z nich pozwala zdobyć określoną pulę punktów, a łączny wynik decyduje o tym, czy wniosek zostanie wybrany do dofinansowania. Warto więc od początku skupić się na tym, by nasz projekt jak najlepiej wpisał się w cele programu i spełnił konkretne wymogi formalno-merytoryczne.

Pytanie: Przejdźmy w takim razie przez kryteria po kolei. Zacznijmy od lokalizacji projektu.
Ekspert: Pierwsze kryterium dotyczy miejsca realizacji inwestycji. Projekty realizowane na obszarach uznanych za szczególnie wymagające wsparcia mogą zyskać 10 punktów. Chodzi tu o gminy wskazane w dokumentach programowych, m.in. w Załączniku nr I do Programu FEdP 2021–2027. Jeśli firma planuje wdrożenie innowacji w gminie z tej listy, warto podkreślić ten fakt w dokumentacji. Jest to prosty sposób na dodatkowe punkty.

Pytanie: Drugie kryterium – wpływ projektu na regionalne inteligentne specjalizacje. Co należy uwzględnić?
Ekspert: W regionie podlaskim wyznaczono obszary, tzw. inteligentne specjalizacje, które są kluczowe dla rozwoju gospodarki regionalnej. Projekty wpisujące się w tzw. „rdzeń” inteligentnych specjalizacji otrzymają 10 punktów, a te w pasujące do „wschodzących” specjalizacji – 5 punktów.
Wniosek powinien jasno wskazać, jak inwestycja koresponduje z tymi priorytetami. Warto przeanalizować dokument „Plan rozwoju przedsiębiorczości w oparciu o inteligentne specjalizacje województwa podlaskiego (RIS3 2027+)” i uzasadnić, dlaczego projekt należy do konkretnego obszaru.

Pytanie: Kryterium innowacyjności często budzi najwięcej pytań. Jak uzyskać tu maksymalną punktację?
Ekspert: Innowacyjność może przynieść nawet 30 punktów. Kluczowe jest, by wdrażana innowacja produktowa lub procesowa była nowa co najmniej w skali kraju. Na punktację składa się kilka elementów (każdy po 7 punktów, plus dodatkowe 2 punkty za wdrożenie innowacji organizacyjnej lub marketingowej):

• Patent lub zgłoszenie patentowe: Jeśli firma posiada patent lub jest w trakcie jego rejestracji i innowacja ta jeszcze nie zagościła na rynku, to już 7 punktów.
• Brak krajowej konkurencji: Jeśli analiza rynku wykaże, że w skali Polski nie ma konkurenta oferującego taki sam produkt/proces, to kolejne 7 punktów.
• Nabycie wartości niematerialnych i prawnych (WNiP): Jeśli w projekcie uwzględniono zakup WNiP, np. licencji lub know-how, powstałych nie wcześniej niż 3 lata wstecz na rynku światowym, i ich wartość nie przekracza 20% kosztów kwalifikowanych, to dalsze 7 punktów.
• Nowe środki trwałe: Jeśli przynajmniej połowa kosztów kwalifikowanych to nowe, światowo nowoczesne środki trwałe (oferowane na rynku nie dłużej niż 3 lata), otrzymamy kolejne 7 punktów.
• Innowacja organizacyjno-marketingowa: Wdrożenie takich innowacji daje dodatkowe 2 punkty.

Złożony projekt nie musi spełnić wszystkich warunków naraz, ale im więcej elementów innowacyjnych uwzględnimy, tym bliżej maksymalnej liczby punktów.

Pytanie: Wzrost sprzedaży eksportowej to kolejny ważny aspekt. Jak jest oceniany?
Ekspert: To kryterium może przynieść do 25 punktów. Punkty są przyznawane w zależności od tzw. publicznego kosztu wzrostu eksportu – czyli stosunku przyrostu sprzedaży eksportowej (osiągniętej w ciągu 3 lat po zakończeniu projektu) do uzyskanego dofinansowania. Im wyższy wzrost eksportu w odniesieniu do kwoty wsparcia, tym więcej punktów.
Dla przykładu: jeśli wskaźnik wyniesie powyżej 1,25 (co oznacza, że wzrost eksportu jest co najmniej 1,25-krotnie większy niż wartość dofinansowania), można uzyskać aż 25 punktów. Dlatego też warto realistycznie, ale i ambitnie zaplanować rozwój eksportu.

Pytanie: A co z rozwiązaniami proekologicznymi i gospodarką o obiegu zamkniętym (GOZ)?
Ekspert: Wdrażanie zielonych technologii, ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko, efektywne gospodarowanie surowcami czy zastosowanie surowców wtórnych – to wszystko może przynieść do 10 punktów.
Każde wdrożone rozwiązanie ekologiczne przyznaje 2 punkty. Warto więc precyzyjnie opisać w projekcie, jak innowacje wpisują się w GOZ: zmniejszenie zużycia surowców, redukcja odpadów, emisji czy wdrożenie materiałów łatwych do recyklingu.

Pytanie: Przemysł 4.0. Co się kryje za tym pojęciem w kontekście punktacji?
Ekspert: Chodzi o cyfryzację i automatyzację procesów, integrację inteligentnych maszyn, systemów i ludzi w ramach łańcucha wartości. Jeśli projekt przewiduje wdrożenie rozwiązań z zakresu Przemysłu 4.0 – to 10 dodatkowych punktów.
Wniosek powinien jasno wskazać, jakie konkretne technologie zostaną wdrożone, na przykład zautomatyzowane linie produkcyjne, roboty przemysłowe, systemy analityki danych czy integracja IoT (Internet of Things).

Pytanie: Ostatnie kryterium to podnoszenie kompetencji pracowników. Jak to punktowane?
Ekspert: Jest tu 5 punktów do zdobycia. Jeśli w projekcie uwzględniono szkolenia dla pracowników lub kadry zarządzającej w obszarach związanych z wdrażaną innowacją, otrzymujemy 3 punkty. Jeśli zaś te szkolenia są skierowane do osób z grup narażonych na dyskryminację (ze względu na płeć, niepełnosprawność, wiek czy orientację seksualną), wtedy przyznawane jest 5 punktów.
Ważne jest jasne wykazanie powiązania podnoszonych kompetencji z innowacjami wdrażanymi w projekcie.

Pytanie: Jakie trzy najważniejsze rady dałby Pan wnioskodawcom, by zwiększyć swoją punktację?
Ekspert:

1. Dokładna analiza dokumentów programowych: Zanim zaczniemy pisać wniosek, sprawdźmy, czy nasz projekt faktycznie wpisuje się w inteligentne specjalizacje i czy jego lokalizacja daje nam dodatkowe punkty.
2. Rzetelne uzasadnienie innowacyjności: Trzeba pokazać, że nasze rozwiązanie jest unikatowe, poparte analizą rynku, potencjalnym patentem, nowatorskim zakupem technologii. Szczegółowy opis i dokumentacja potwierdzająca „świeżość” rozwiązania jest niezbędna.
3. Strategiczne podejście do eksportu i GOZ: Przedstaw realistyczne i dobrze przemyślane prognozy wzrostu eksportu. Podobnie z rozwiązaniami proekologicznymi – wskaż konkretne działania i korzyści, jakie odniosą zarówno firma, jak i środowisko.

Podsumowanie:
Skuteczność aplikowania o dofinansowanie w ramach Programu 1.5 zależy w dużej mierze od tego, jak dobrze wnioskodawca odniesie się do kluczowych kryteriów punktowych. Jasne przedstawienie innowacyjności, powiązań z inteligentnymi specjalizacjami, planu eksportu, wdrożenia rozwiązań GOZ, Przemysłu 4.0 oraz rozwoju kompetencji pracowników pozwoli maksymalnie wykorzystać dostępne punkty i istotnie zwiększyć szanse na otrzymanie wsparcia finansowego.

Jeśli masz wątpliwości co do oceny własnego projektu pod kątem poszczególnych kryteriów albo chcesz się upewnić, że Twoje działania rzeczywiście przełożą się na odpowiednią liczbę punktów, warto rozważyć konsultację z doświadczonym doradcą. Taka profesjonalna analiza może pomóc zidentyfikować obszary, w których projekt można udoskonalić lub lepiej uzasadnić. Dzięki temu proces przygotowania dokumentacji stanie się sprawniejszy i bardziej efektywny, a Twój wniosek będzie miał solidne podstawy do uzyskania maksymalnej punktacji.